Fundacja rodzinna to specjalny rodzaj fundacji, która ma na celu zarządzanie majątkiem rodzinnym. Pozwala na zapewnienie ciągłości i ochrony majątku rodzinnego dla przyszłych pokoleń. Często fundacje tego rodzaju wykorzystywane jako narzędzie do planowania sukcesji i ochrony majątku przed rozproszeniem, działając jednocześnie na korzyść członków rodziny. W ramach mojej strony regularnie odnoszę się do tematu tej instytucji. Zresztą nie bez powodu, gdyż jest to stosunkowo nowy twór, który do połowy ubiegłego roku nie był rodzimy dla rynku polskiego. W Polsce możliwość prowadzenia fundacji rodzinnej została wprowadzona na podstawie ustawy o fundacji rodzinnej, która weszła w życie 22 maja 2023 roku. Oznacza to, że obecnie mamy raczej krótką praktykę stosowania fundacji rodzinnych w praktyce. W artykule pod tym linkiem przeczytasz więcej na temat m.in. wnoszenia wkładu do fundacji. W tym z kolei opowiem Ci więcej o innych istotnych aspektach, takich jak VAT czy najem prywatny.
Zawsze warto jest przedstawiać różne zagadnienia na rzeczywistych przykładach. To właśnie wtedy założenia teoretyczne mają rzeczywistą styczność z faktycznymi realiami stosowania. Zakładając fundację rodzinną zastanawialiśmy się z klientem, czy jest to dla niego właściwa forma prowadzenia działalności gospodarczej. Klient chce inwestować w nieruchomości i rozważaliśmy różnego typu warianty. Sprawdzaliśmy co będzie bardziej opłacalne przy wynajmie lokali. Żeby na to pytanie odpowiedzieć trzeba było zastanowić się nad tzw. najmem prywatnym, który jest w pewnym stopniu konkurencją do prowadzenia działalności gospodarczej w fundacji rodzinnej. W tej kwestii podjęliśmy się analizy wyłącznie aspektów podatkowych z pominięciem innych korzyści, które gwarantuje fundacja rodzinna. Mianowicie temat sukcesji, zabezpieczenie majątku uznaliśmy za oczywiste i nie poddawaliśmy ich ocenie.
W przypadku najmu prywatnego osoba fizyczna wynajmuje lokale mieszkalne. Taki najem jest opodatkowany, jeżeli chodzi o podatek dochodowy ryczałtem w wysokości 8,5%, a powyżej 100 tys. zł od nadwyżki płaci się 12,5%. Wszystkie opłaty administracyjne, czynsz do spółdzielni lub do wspólnoty nie będzie podstawą opodatkowania. Jeśli chodzi o podatek dochodowy, to faktycznie jest sensownym rozwiązaniem korzystać z nich poprzez fundację rodziną. Ryczałt okazuje się lepszym pomysłem jeśli nie ma kosztów wysokich kosztów. Należy przy tym zauważyć, że nie ma tzw. limitu mieszkań w przypadku najmu prywatnego. Masz prawo posiadać tyle mieszkań ile pragniesz, ale nie może to wchodzić w zakres prowadzenia działalności gospodarczej. To jedyny istotny warunek. Nie możesz prowadzić działalności gospodarczej związanej z najmem lokali i muszą być to lokale mieszkalne.
W tym zakresie warto przytoczyć zdanie Sąd Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Organy wskazują, że lokale nie mogą być w ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej. Nie można także podejmować wyraźnych działań zmierzających do wyodrębnienia tej działalności w jakąś strukturę, czyli sytuacji gdy nie ma osobnego rachunku bankowego. Nie ma więc żadnych dodatkowych usług, pracowników, nie ma też strony internetowej, która np. zajęłaby się obsługą lokalu, wynajmem czy np. znalezieniem pierwszego najemcy. W ramach najmu prywatnego sam rozliczasz się bezpośrednio z najemcą.
NSA wskazuje w tym zakresie, że najmem prywatnym jest sytuacja, w której jedynie kupujesz lokal z nadwyżki posiadanych środków uzyskanych z różnych źródeł przychodu i inwestujesz właśnie w tę nieruchomości. I jeżeli te warunki są zachowane, to mamy najem prywatny. Nie ma wtedy podatku VAT od takich transakcji. Wystąpi podatek od towarów i usług, jeżeli zaczniesz wynajmować tzw. lokale użytkowe, czyli o innym przeznaczeniu niż mieszkalne. Tutaj jednak mamy jeszcze jeszcze limit 200 tys. Oznacza to, że przedsiębiorcy, których roczny obrót nie przekracza tej kwoty, mogą korzystać ze zwolnienia z obowiązku rejestracji jako podatnicy VAT.
Fundacja rodzinna to stosunkowo nowa instytucja w polskim systemie prawnym, dlatego warto skonsultować się ze specjalistą, aby odpowiednio dostosować jej możliwości do potrzeb Twojej działalności. Jeśli jesteś zainteresowany założeniem fundacji i wniesieniem do niej majątku, proszę o kontakt mailowy. Opisz szczegóły swojej działalności i dołącz dokumenty, które pomogą mi lepiej zrozumieć Twoją sytuację biznesową. Na tej podstawie przeprowadzę analizę i zaproponuję rozwiązania najlepiej odpowiadające Twoim potrzebom. Dodatkowo możemy także omówić kwestię najmu prywatnego, podatku VAT i wielu innych. Zapraszam do kontaktu.
Autor: Rafał Kufieta
