Spółka z o.o., estoński CIT i fundacja rodzinna w budowlance – jak wybrać opodatkowanie?

7 lutego 2025
/ Rafał Kufieta

Branża budowlana to jeden z najbardziej ryzykownych sektorów gospodarki – obok transportu i rolnictwa. Wysokie wartości kontraktów, wielomilionowe kary umowne oraz tzw. „syndrom ostatniej faktury” sprawiają, że forma prowadzenia działalności i sposób opodatkowania mają tu kluczowe znaczenie. Dobrze dobrana struktura podatkowa może realnie zwiększyć bezpieczeństwo firmy i ograniczyć obciążenia fiskalne. Sprawdź, jaką rolę mogą odegrać w tym procesie spółka z o.o., estoński CIT oraz fundacja rodzinna. Artykuł jest skrótem mojego szkolenia. Jeśli jesteś zainteresowany szczegółami, zapraszam Cię do materiału wideo.

 

 

Dlaczego spółka z o.o. dominuje w budownictwie?

 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to najczęściej wybierana forma działalności w budowlance. Powód? Ochrona prywatnego majątku właścicieli. W sytuacji, gdy kontrakty opiewają na setki tysięcy lub miliony złotych, ryzyko finansowe trzeba ograniczyć do minimum. Jednak spółka z o.o. wiąże się z tzw. podwójnym opodatkowaniem – najpierw CIT (9% lub 19% w zależności od obrotów), a następnie 19% od dywidendy. Efektywnie daje to 26% dla małego podatnika i nawet 34% dla dużego. Co ciekawe, dla jednoosobowej działalności gospodarczej z wysokim dochodem i daniną solidarnościową efektywne opodatkowanie może wynieść nawet 27%, więc różnica wcale nie musi być aż tak drastyczna.

 

Jak działa estoński CIT i kto może z niego skorzystać?

 

Estoński CIT to alternatywa dla klasycznego CIT-u w spółkach kapitałowych. Kluczową zaletą jest brak obowiązku płacenia zaliczek na podatek dochodowy oraz brak podatku rocznego – dopiero wypłata środków do wspólnika (np. w formie dywidendy) generuje obowiązek podatkowy. Suma podatku CIT i PIT wynosi wówczas 20% (dla obrotów do 2 mln euro) lub 25% (powyżej tego limitu).

Warunki skorzystania z estońskiego CIT-u są jednak restrykcyjne. Spółka:

  • nie może posiadać udziałów w innych podmiotach, 
  • musi być własnością wyłącznie osób fizycznych, 
  • powinna zatrudniać co najmniej 3 pracowników (lub zlecenia na odpowiednią kwotę), 
  • nie może generować dochodów pasywnych z pożyczek, odsetek czy praw autorskich. 

Warto też pamiętać, że estoński CIT wyklucza struktury holdingowe.

 

Nie wiesz co wybrać? Skonsultuj się ze mną!

 

Wybór formy opodatkowania powinien zależeć od:

  • skali działalności, 
  • poziomu ryzyka, 
  • potrzeb związanych z sukcesją, 
  • poziomu planowanej dystrybucji zysków. 

Dla jednoosobowych projektantów i kosztorysantów – często optymalnym wyborem pozostaje działalność gospodarcza na ryczałcie. Dla firm budowlanych z dużymi kontraktami – spółka z o.o. z estońskim CIT-em lub klasycznym CIT-em w połączeniu z działalnością B2B i umowami o dzieło. Dla deweloperów i większych struktur – warto rozważyć model holdingowy lub w dłuższej perspektywie – fundację rodzinną. Każdy przypadek warto przeanalizować indywidualnie, z uwzględnieniem aktualnych interpretacji podatkowych i celów właścicieli. Potrzebujesz wsparcia w wyborze najlepszej struktury dla swojej firmy budowlanej? Zapraszam na konsultację.

 

Struktura holdingowa – kiedy się opłaca?

 

W przypadku dużych projektów i zróżnicowanych inwestycji często stosuje się strukturę holdingową. Zakłada się wtedy spółkę matkę, która posiada udziały w spółkach-córkach, realizujących poszczególne projekty. Zaletą takiego rozwiązania jest rozdzielenie ryzyk – upadek jednej spółki nie pociąga za sobą pozostałych. Dodatkowo przepływ środków między spółką-córką a matką może być zwolniony z podatku dochodowego, o ile spełnione są odpowiednie warunki. Uwaga: struktura holdingowa uniemożliwia skorzystanie z estońskiego CIT-u.

 

Fundacja rodzinna jako wehikuł sukcesji i optymalizacji

 

Fundacja rodzinna to nowy instrument, który umożliwia zabezpieczenie majątku firmowego i sukcesję międzypokoleniową bez konieczności zakładania spółek. Może prowadzić działalność w formie:

  • bezpośredniej (np. wynajem, gra na giełdzie), 
  • pośredniej (np. posiadanie udziałów w spółkach operacyjnych). 

Korzyści z fundacji rodzinnej to m.in.:

  • brak podatku dochodowego na poziomie fundacji, 
  • tylko 15% podatku od wypłat dla beneficjentów (np. dzieci, małżonka), 
  • możliwość anonimowego prowadzenia działalności, 
  • kontynuacja majątku po śmierci fundatora. 

Wadą fundacji jest brak możliwości prowadzenia typowej działalności operacyjnej oraz brak możliwości korzystania z estońskiego CIT-u w strukturze z udziałem spółek.

Autor: Rafał Kufieta